30 sene öncesine kadar yapılan araştırmalarda, babaların çocuklarıyla daha az zaman geçirdiğini ve çocuk bakımı,yetiştirilmesi konusunda çok az sorumluluk yüklendiklerini göstermiştir. Günümüzde ise değişen hayat koşulları ve yaşam tarzlarının (kadınların daha aktif iş hayatında olması) yanı sıra ,farklılaşan çocuk yetiştirme tarzları sebebiyle babalar, aktif bir şekilde dahil olmaya başlamışlardır. Yapılan araştırmalarda babanın çocuğunun çeşitli alanlardaki gelişimini önemli ölçüde etkilediğini ortaya koymuştur.
Aile içindeki baba figürü,çocuk gelişimi uzmanı öğretmeni ve anne olarak gözlemlerimi ekleyerek bildiriyorum ki,çocuk bakımı,çocuk eğitimi,oyun gibi doğrudan etkileşim yoluyla etkili olabileceği gibi,babanın çevresindeki insanlara ve sosyal koşullara ( örneğin çocuğunun yıl sonu gösterisinde aktif rol alarak ) etkisi üzerinden dolayı olarakta gerçekleşebilir. Babanın motivasyonu,becerileri,kendine güveni,becerileri,sosyal destek,çocuk yetiştirme ile ilgili ailevi ve kültürel değerler de,babanın aile içindeki rolünü etkileyen ve baba-çocuk arasındaki ilişkinin kalitesini öngören kayde değer faktörlerdir. Ben şahsen sınıfımda yıllarca raporlarımda belirttiğim üzere öğrencilerimin mutluluklarına sosyal duygusal gelişimlerine,motor gelişimlerine,öz becerilerine yansıyan baba ile ilgili sözlerinin kayda geçen etkileyen faktörlerini birebir yüzyüze yaşıyorum,örneğin benim babam mühendis,benim babam okul müdürü,benim babam çok güzel bale yapar,babam beni okuldan almaya gelecek...
Ben genel kanının aksine babalık rolünün doğumdan itibaren değil,çocuğa sahip olmayı istemekle başladığını düşünüyorum. Baba adayının çocuğuyla iletişimi annenin hamilelik döneminde eşine yardımcı olmasıyla başlar. Hamilelik öncesinde ve sonrasında babaların çok önemli görevleri vardır. Biz annelerin yaşadığı fiziksel ve duygusal değişimleri göz ardı etmemeli,hamilelik döneminde bizler (anneler) içsel süreçleri gözden geçirmeye başlar,duygusal destek çok önemlidir.
Bebeğin doğumuyla anne ve babanın kendini ve birbirlerini anlama biçimleri değişir. Kadın anne olmuştur bu değişim duygusal ve fiziksel hamilelik öncesi annenin zihninde başlar ama babanın ''babalık'' hakkında tek referansı kendi babasının çocuğu olduğudur. Babalığı kendi çocuğuyla beraber öğrenecektir.
Baba,erkek çocuk için model,kız çocuk için karşı cinsin temsilcisidir.İlk yıllardan itibaren çocukların hayatında önemli bir varlık gösteren babalar,çocuklar yetişkin oldukça zenginleşir.Yaptıkları yatırım (sevgi,eğitim,yanında var olma) en karlı şekilde kendilerine döner. Oysa görevini sadece eve para getirmekle sınırlandırmış babalar çocuklarıyla ortak bir dil oluşturma,sorun çözme becerilerini çoktan kaybetmiş olurlar.
Son yıllarda yapılan araştırmalarda ilgi ve sevgi gösteren babaların,
-çocuklarına beceri,bağımsızlık,özsaygı ve özgüven gibi kavramları aşılayarak duygusal gelişimlerine katkıda bulunduklarını,
-çocuklarını,duygusal olarak kendileriyle bağ kurmamış babalara sahip çocuklara göre daha cömert,anlayışlı,toleranslı ve empati yeteneği gelişmiş,dolayısıyla arkadaşlık ilişkilerinde daha başarılı,liderlik özelliklerine sahip uyumlu çocuklar olarak yetiştirip sosyal gelişimlerine de katkı sağladıklarını,
Otoriter ve az ilgi gösteren babaların ise;
-keyfi ve etkisiz disiplin yöntemlerine daha sık başvurduklarını,
-çocuklarında ise utangaçlık,çekinme gibi kişilik özelliklerine daha sık rastlandığını ortaya koymuştur.
Sevgili babalarımız için ipucu vemek istiyorum
-çocuğunuzun gelişimini anne karnından itibaren takip etmeye çalışın,
-çocuğunuzun üzerinde çokta fazla korkuya dayalı disiplin kurmamaya çalışın,sizinle rahat ve açık bir şekilde iletişime geçmesine olanak sağlamak adına bu çok önemli,iletişim her seydir,
-Tam tersi olarak tamamen disiplinsiz,kuralsız,kontrolsüz bir disiplin de çocuk üzerinde olumsuz etki yaratır,
-Anneler gibi sizinde çocuğunuza onu her koşulda seveceğinizi sık sık söyleyin
-Çocuğunuzun gelişimi için koşul her ne olursa olsun sizinde anne-çocuk ilişkisinin içinde olmanız gerektiğini unutmayın.
Baba gibi bir gün geçirmeniz dileğiyle,
Babalar gününüzü kutlarım.
Aysel Sönmez
Uzman çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmen annesi
