Öfkelenince saldırmak, kırıp dökmek, duyguları bastırmak, gizlemeye çalışmak, unutmaya çabalamak, bağırmak, ağlamak… Ev yaşamında bunlar hem öfkeli kimse için hem de evdeki diğer herkes için rahatsızlık verici. Üstelik yarar da sağlamaz, aksine işleri kötüleştirebilir.
Yukarıdakilerin yerine yapılması gereken doğru davranışlar var elbette. Ama öncelikle olayın başlangıcına odaklanmalı. Öfkelenmeden önce yaşananları inceleyip ona göre önlem almalı. Yani bir sonraki öfke haline hazırlıklı olmalı. Önlemek, çoğu zaman sonuçları düzeltmekten daha kolay.
Her insanın kendine özgü bir öfkelenme süreci var. Hazırlıklı olmanın en etkili çarelerinden birisi bu süreci iyice gözden geçirmek. Yani “sakin” durumdan “öfkeli” duruma geçişte yaşananları anlamak. Neyin öfkeyi tetiklediğini belirlemek.
Süreci öğrenebilmek için not almak çok yararlı. Bağırdık, çağırdık ve sonunda öfkeli durumumuz geçti. Sakinleştik. Canımız sıkkın ama öfkeli değiliz. Kaşlarımız çatık ve yüzümüz asık bir şekilde oturuyoruz ya da çok fazla dikkat gerektirmeyen bir iş yapıyoruz. İşte tam o sırada yani olayın üzerinden bir saatten daha az bir süre geçmişken notlar almalıyız. Hatta bir öfke defterimizin olması en iyisi. Bilgisayar kullananlar için not alma anlamında birçok teknik olanak var, onlardan yararlanabilirler.
Alacağımız notlar süreç içinde yaşadıklarımız olmalı:
Öfkelenmeden önce yani “sakin” ya da “normal” durumdayken ne yapıyorduk? Duygusal olarak hangi durumdaydık? Üzgün, düşünceli, durgun, neşeli, mutlu, kaygılı, endişeli, merak içinde, canı sıkkın… Bunlardan hangisi keskin sirkeye dönüşmeden önceki halimizi yansıtıyor? Olayı yaşamadan önceki saatlerde neler oldu? Kim ne yaptı, kim kime ne dedi, hangi yeni bilgiler bize ulaştı, önemli bir sorun ortaya çıktı mı… Kısaca söylemek gerekirse: sirke nasıl demlendi? Nasıl keskinleşti?
Bunlar çok önemli bilgiler. Zaman zaman notları gözden geçirmemiz elbette bir sonraki öfke haline daha hazırlıklı olmamızı sağlar. Zaten not almanın amacı bu. Fakat diyelim ki yazdıklarımızı hiç dönüp bakmadık. O durumda bile aldığımız notların bize büyük yararı var. Çünkü insan öğrenen bir canlı ve yazmak öğrenmeyi kolaylaştırır.
Aşağıda alınabilecek notlara bir örnek yer alıyor. Neden söz edildiğine ilişkin fikir verebilir:
“Bugün yorgun uyandım. Sabaha karşı yol gürültüsü çok fazlaydı, ondan olmalı. Yataktan kalktığımda sinirli olduğumu hatırlıyorum. Eşim uyanmış çayı ocağa koymuştu. Kahvaltı öncesinde bir bardak çay içmeyi severim. Demlenip demlenmediğini sordum. “Her halde demlenmiştir” dedi. Bu cevap canımı daha da sıktı. “Çay dediğin ya demlenmiştir ya da demlenmemiştir! Eğer çay demlediysen bunu bileceksin!” diye düşündüm. Kaşlarımı iyice çattığımı hatırlıyorum. Bardak alıp çay doldurmak istedim. Süzgeci yerleştirip dem doldurdum. Sonra sıcak su eklemek istedim ama çaydanlıkta hiç sıcak su yoktu! Ne büyük dikkatsizlik! Bu kadarı da fazlaydı. Açtım ağzımı yumdum gözümü. O da sinirlendi, kavga ettik”.
Dr. Abidin Sönmez
Aile Danışmanı, Özel Marmaris Aile Danışma Merkezi
0252-419 22 96; 0532 557 90 19; marmarisadm@gmail.com
facebook.com/Marmaris.ADM, Instagram : marmarisadm
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.