Suriye'nin başkenti Şam'ın Doğu Guta bölgesinde 21 Ağustos'ta rejim güçleri tarafından düzenlenen kimyasal silah saldırısında 426'sı çocuk en az bin 429 kişinin öldürüldüğünü açıklayan Amerikan yönetiminin bu ülkeye yönelik askeri müdahele planları yeni bir aşamaya girdi.
Bir haftadır Suriye’ye yönelik askeri eylemini Kongre’ye sunmakta isteksiz davranan ABD Başkanı Barack Obama, bugün sürpriz bir çıkış yaparak, Kongre’den “askeri güç kullanma yetkisi” aldıktan sonra eyleme geçeceğini duyurdu.
Yine de Kongre üyelerinin kendilerine danışılmasını istemelerine rağmen, olağanüstü toplantı yönünde hiçbir çağrı gelmemesi veya ciddi adım atılmaması, hem Obama’nın Kongre’nin onayına gitmesi hem de Kongre'nin bu süreci gerçekten istediği yönündeki olasılıkların oldukça zayıf bulunmasına neden oluyordu.
Bununla birlikte, Kongre'ye süreci, istişareler yürüterek geçirmeye niyetli görünen Obama yönetimi önceki gün Kongre liderleri için toplantı düzenledi. Obama'nın bugün ve yarın da ABD istihbarat birimlerinin Suriye'de topladığı gizli bilgiler ışığında Kongre liderleriyle toplantı yapması planlanıyordu. Ancak Suriye'deki hedeflerin vurulmasının an meselesi olarak görüldüğü bugün sürpriz bir karar veren ABD Başkanı, eylem kararını Kongre ile tartışmaya karar verdiğini kaydetti.
Uluslararası alanda yalnız kalan Obama içeriden güç almak istiyor
Obama'nın sürpriz kararının en büyük nedenlerinden biri; uluslararası alanda BM Güvenlik Konseyi’nden karar çıkaramayan, İngiltere gibi bazı güçlü müttefiklerini arkasına alamayan ve içeri de Kongre'siz yola çıkan bir liderin, yüksek risk alması ve yalnızlığının ciddi anlamda artması. Bu durum karşısında Obama sorumluluğun paylaşılmasını sağlayan bir adım atarak, topu Kongre'ye atmış oldu.
Buradaki kilit nokta ise Kongre’nin olağanüstü toplantı kararı almaması halinde 9 Eylül’de açılacak olması.
Obama’nın konuşmasından, Kongre’nin olağanüstü toplantıya çağrılacağı gibi bir işaret ortaya çıkmadı. Aksine Obama, “Kongre’nin tekrar çalışmaya başladığında konunun hemen gündeme alınıp oylanması”ndan bahsederek, 9 Eylül’ü bekleyeceği işaretini verdi.
Obama'nın açıklamasından sonra Temsilciler Meclisi üyesi Elliot Engel, Gerry Connolly ve Adam Schiff gibi bazı isimler, Meclis Başkanı John Boehner’e Meclis'i bir an önce toplanmaya çağırmasını istese de Boehner konuyu 9 Eylül haftası ele alacaklarını söyledi. Milletvekillerinden önümüzdeki günlerde baskı gelmezse, meclis normal prosedürüne göreve başlayacak. Buna karşın Senato’nun göreve erken başlama ihtimali var.
Kongre üyeleri ne yapacak?
Kongre’de bugüne kadar üyeler Suriye’ye yönelik olası bir eylemin kendilerinin onayına sunulmasını istemiş olsa da böylesi bir yetki talebi kendilerine gelmesi halinde yanıtlarının ne olacağı konusuna çok da odaklanmamıştı. Şimdi Kongre üyelerinin nasıl bir tutum takınacağı merak konusu.
Obama yönetiminin Suriye politikası ve olası eylemleri konusunda bugüne kadar rahat davranışlar sergileyen ve ilk kez "topu önlerinde bulan" Kongre üyelerini şimdi büyük bir sınav bekliyor. Suriye krizine ilk defa tüm derinliği ve ehemmiyetiyle müdahil olacak Kongre üyeleri, Obama'nın emrivakisi karşısında halka izah edebilecekleri bir karar almak zorunda.
Temsilciler Meclisi'de Cumhuriyetçi Parti'nin, Senato'da ise Demokratların ağırlığı var. Bazı Demokratların karşı çıkışları olsa da Obama’nın kararına karşı durma ihtimalleri düşük görünüyor. Bu noktada dikkatler daha çok Temsilciler Meclisi’ne odaklanıyor.
Bunun yanında, Cumhuriyetçi Gregg Harper ve Demokrat Ted Deutch gibi üyeler şimdiden Obama’nın kararına yönelik desteklerini ilan ederken, Obama'nın açıklamasından sonra Kongre üyelerinden gelen ilk tepkilerde de üyelerin öncelikle, yönetimden kanıtları ve askeri eylemin gerekçelerini sunmasını istedikleri görülüyor.
Obama, aslında, zorunlu olmadığı halde Kongre'nin onayına giderek bir nevi "kumar" oynamış oldu. Kimi kesimlere göre, onay alamaması halinde kendi imajını ve liderliğini ciddi biçimde etkileyeceği gerekçesiyle Obama, Kongre liderlerinden olumlu işaretler almış olabilir. Ancak, yine de hemen her konuda anlaşmazlığa düşen ve sorunsuz kararlar çıkaramayan bir Kongre'de Obama'nın askeri güç yetki talebinin olumsuz karşılanması riski de söz konusu. Temsilciler Meclisi kanadının Libya'ya operasyonu onaylamadığı halen hatırlarda.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.