Kimler zekat vermek zorunda?

Zaman gazetesinin ilahiyatçı yazarı Ahmed Şahin okurun aklındaki zekatla ilgili sorulara cevap verdi.

NE KADAR PARAYA NE KADAR ZEKAT?

1. soru: Bayramdan önce ihtiyaç sahibi kardeşlerimize zekat haklarını hemen vermek istiyorum. Ancak ne kadar paraya ne kadar zekat vermek gerekiyor net olarak bilemiyorum. Bu konuda bilgi verirseniz zekat borcumu tespit ederek ihtiyaç sahiplerine haklarını hemen ödeyeceğim;

İHTİYAÇTAN FAZLA 2500 LİRAN VARSA ZEKAT VERMEN GEREKİR

Cevap:

- Zekat zenginliğinin alt sınırı (ihtiyaç fazlası olarak bekleyen) 2.500 ( 2,5 milyar) liradan başlar. İhtiyaçtan fazla iki bin beş yüz lirası bekleyen kimse, zekat zengini sayılır. Her bin liraya 25 lira zekat vermek suretiyle yoksula yardım etme mutluluğunu yaşayabilir.

Ticaretle uğraşanlar için konuyu şöyle de ifade edebiliriz:

- Zekat vereceğiniz sırada kasanızda mevcut olan paranızı tespit edin, varsa vitrindeki ticaret malınızın alış değerini de bu mevcuda ilave edin, ayrıca sene içinde alacağınız varsa onu da ekleyin, borcunuz varsa onu da mevcuttan çıkarın, kalan yekunun her bin lirasına 25 lira zekat takdir etmek suretiyle çevrenizdeki yoksula hakkını verip yardım etme mutluluğunu siz de yaşayın.

ELİMDEKİ PARA İLE EV ALACAĞIM. ONUN DA ZEKATINI VERMEM LAZIM MI?

2. soru: Elimde bir miktar param var ama bununla ev ve araba gibi ihtiyaçlarımı almak istiyorum. Temel ihtiyaçları almak için beklettiğim bu paranın da zekatını vermem gerekir mi?

Cevap: Bir görüşe göre, beklettiğiniz parayı ya almak istediğiniz ihtiyaca harcayacaksınız yahut da zekat zamanında elinizde bekliyorsa zekatını vereceksiniz. Bir diğer görüşe göre ise bu para ihtiyaç almak için beklediğinden dolayı zekatını verme mecburiyeti yoktur. Ama verirseniz daha emniyetlisini yapmış olursunuz.

ALACAK ZEKATA SAYILABİLİR

3. soru: Zekat verirken temlik şartını ileriye sürenler, alacaktaki para zekata sayılmaz, borçlu önce para bulup borcunu ödemeli, sonra siz ona zekatınızı vermelisiniz, diyerek işi zorlaştırıyorlar. Yoksuldaki alacağı zekata saymanın yoksulu zora sokmayan kolay yanı yok mu?

Cevap: Diyanet ilmihalinde borçlunun lehine olanı tercih etmenin uygun olacağı ifade edilerek, borçluya, 'Alacağımı zekata sayarak borcunu sildim, rahat et.' demenin yeterli olacağı görüşü ifade edilmiştir. Temliki geniş manada anlayan bu hükmü ben de uygun bulmaktayım. İsteyenler borcunu ödeyemeyen yoksula, 'Alacağımı zekata saydım, rahat et.' diyerek borçluyu incitmeden borç yükünden kurtarmayı tercih edebilirler.