FİYORTLAR ÜLKESİ NORVEÇ VE BARIŞIN SEMBOLÜ BAŞKENT OSLO

Norveç; soğuğu, uzun geceleri ve uzun gündüzleri, kuzey ışıkları, pahalı para birimi ile hatırlayabileceğiniz İskandinavya’daki kuzey ülkelerinden biri.

İskandinavya, Kuzey Avrupa'daki ülkelerin oluşturduğu bir coğrafyadır. Danimarka, İsveç ve Norveç İskandinav ülkeleridir. Bu ülkeler ile beraber Finlandiya, İzlanda, Faroe Adaları(Danimarka’ya bağlı özerk), Åland Adaları ve Grönland Nordik ülkeleri oluştururlar. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir.

Oslo, Norveç'in başkenti ve en büyük şehridir. Oslo aynı zamanda şehrin bulunduğu eyaletin adıdır. Kopenhag, ve Stockholm'nin ardından İskandinavya'nın dördüncü büyük şehridir.

Oslo;Kral Harald Hardrada tarafından 1050 yılında kurulmuş. 1925 yılında Oslo’ya dönüştürülünceye kadar adı Christiania imiş.

Oslo, tarih boyunca yangınlarda büyük zarar görmüş bir kenttir. 14. büyük yangın felaketinin ardından, o dönemki Danimarka ve Norveç kralı Christian IV, 1624'te kente Christiania adını vermiş.Christiania daha önce elinden kaçırdığı önemi yeniden kazanmış ve Norveç'te önemli bir ticaret ve kültür merkezi haline gelmiştir. 1814 yılında Danimarka ile kurulan birliğin sonuna gelindiğinde, kent bir kez daha gerçek bir başkent olacaktı. Kentteki Kraliyet Sarayı (1825-1848), Stortinget (Parlamento binası) (1861-1866), Oslo Üniversitesi, Ulusal Tiyatro, Oslo Borsası gibi göze çarpan önemli binaların çoğu bu dönemde inşa edildi. Ayrıca, Christiana bu dönem boyunca Henrik Ibsen ve Knut Hamsun gibi yazarlara da ev sahipliği yaptı.

Oslo, Kopenhag, Stockholm ve Helsinki’den sonra İskandinavya’nın dördüncü büyük şehri olma özelliğine de sahip. Norveç 5 milyon nüfusa sahipken, Oslo da yaklaşık olarak 900 bin nüfusa sahiptir. Norveç kıt kaynaklara sahip bir ülke iken, 1970’lerden itibaren petrol ve doğal gaz gelirleriyle süratle zenginleşmiştir. Dünyanın önde gelen petrol ve doğalgaz ihracatçısı ülkelerinden olan Norveç günümüzde kişi başına düşen milli gelir itibarıyla en zengin ülkeler arasındadır. "En”lerin şehri Oslo’da 40 ada ve 343 göl bulunmakta.

YAZIN OSLO'YA GİDİN!

Oslo şehir turu esnasında; Kraliyet Sarayı, Meclis Binası, Belediye Sarayı, Folk Müzesi, Viking Gemileri Müzesi, Ulusal Tiyatro, Oslo Katedrali, Karl Johans Caddesi, Skitramp Rampast Vigeland Park, Residance Müzesi, Frogner Parkı gezeceğiz.

Oslo Limanı’nda bulunan Akershus Kalesi, Vegeland Parkı’ndaki heykelleri, Viking gemilerini görebileceğiniz deniz müzeleri, tiyatro ve opera binaları ile yeşilin binalardan daha fazla olduğu, doğaya, kültür ve sanata saygı duyan bir şehir. Tarih, kültür, sanat ve doğa dörtlüsüne doyacağınız Oslo, kuzeyde bulunması nedeniyle kışın oldukça soğuk bir şehir. Oslo’yu gezmek için en uygun aylar Haziran, Temmuz ve Ağustos.

NOBEL BARIŞ MERKEZİ

2005 yılında, Norveç ve İsveç kraliyet ailesi üyelerinin katıldığı bir törenle yaptırılan Nobel Barış Merkezi, Alfred Nobel hakkında bilgilerin yer aldığı, geçici sergilerin ve konferansların da düzenlendiği kültür-sanat merkezidir. Nobel Barış Ödülü Norveç tarafından verilmektedir. Diğer ödüller İsveç tarafından veriliyor. Nobel Barış Ödül töreni Oslo City Hall'de yapılmaktadır.

2019 Nobel Barış Ödülü komşusu Eritre ile olan gerilimi sona erdirmek için yaptığı hamleler dolayısıyla Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmet Ali’ye verildi.

Hatırlarsanız 2014 Nobel Barış ödülü Pakistanlı insan hakları eylemcisi Malala Yusufzay’a verildiğinde Nobel Komitesi Başkanı Jagland, konuşmasında Malala'nın hikayesine değinerek Malala'nın Mahatma Gandhi'nin yolunda yürüdüklerini belirterek Gandhi'nin, "Çok konu var uğruna canımı feda edebileceğim ancak uğruna can alacağım hiçbir konu yok" sözüne atıfta bulunmuştu.

AKERSHUS KALESİ

Oslo Liman bölgesindeki Akershus ortaçağ kalesi bir süre kale işlevi yanında, hapishane olarak da kullanılmıştır. Kale ilk olarak, 1290 yılı civarında, Kral Haakon döneminde yapılmaya başlanmıştır.

1309 yılında, kalenin, İsveç Dük’ü tarafından kuşatıldığı görülür.

Özellikle: 17’nci yüzyılda, Kral Charles XII döneminde, etkin olarak kullanılmıştır.

Takip eden süreçte ise: herhangi bir askeri saldırı sonucu ele geçirilemeyen kale; II. Dünya savaşında, Nazi Almanya’sına, savaşsız olarak teslim edilmiştir. Bu dönemde: kalede: bazı Danimarka ve Norveç kökenli milliyetçiler, infaz edilmiştir. Kale: 11 Mayıs 1945 tarihinde, Norveç direniş hareketine teslim edilmiştir. Savaşın ardından: savaş suçlusu Norveçliler burada yargılanmış ve infaz edilmişlerdir

VİGALAND SCULPTRE HEYKEL PARKI

Oslo’nun en büyük parkı olan Frogner Parkı’nın içinde Norveçli ünlü heykeltıraş Gustav Vigaland’ın heykellerinin sergilendiği, parkı boydan boya geçen 850 metre uzunluğunda bir bölümü vardır. Burası Oslo’nun en çok ziyaret edilen yeri, parkın da en popüler bölümüdür. Frogner Parkı bu yüzden turistler tarafından resmi adıyla değil, Vigaland Parkı olarak bilinir.

Aslında burası bir heykel müzesidir ama 24 saat açıktır ve ücretsiz olarak girilir. Kendinizi bir açık hava müzesinde hissedersiniz ama müzedeki gibi sessiz ve dikkatli olmanız gerekmez. Fotoğraf çekebilir, şarkı söyleyebilir hatta heykellerin üzerine çıkabilirsiniz. Parktaki heykeller sanat eseri olarak değil, parkın mobilyası olarak ordadır. Parkın ana giriş ve çıkışında gene Vigeland tarafından yapılan büyük dökme demir kapılar vardır, ama parkın etrafında sınır duvarı ya da çit yoktur.

Heykel sergisinin yanında, 3 bin ağaç ile 150 değişik cinste 14 bin gül çalısından oluşan gül bahçesi bulunan bu parkta ayrıca eski bir baraj gölü, çocuk parkı, olimpik yüzme havuzu, futbol stadyumu, kafe ve gene Vigaland Müzesi olarak anılan Oslo Şehir Müzesi yer alır.

Frogner Parkı’nda piknik yapan, kuş gözleyen, ördeklere yem veren ve güneşlenen insanlara rastlıyoruz.

NORVEÇ OPERA VE BALE BİNASI

Bjorvika semtinde: borsa ve merkez istasyonu yakınındaki mermer ve cam ile yapılan bu bina: mimari stil olarak ödül kazanmıştır. Nisan 2008 tarihinde açılan bina: ünlü Norveçli mimarlık firması “Snohetta” tarafından tasarlanmış en büyük kültürel yapıdır.

Yapının en büyük özelliği: dışarıda, ziyaretçilerin yürüyerek çıktıkları ve şehir manzarasını izledikleri, beyaz eğimli mermer çatı bölümüdür. Burada: güneş panelleri görülmektedir ki, bunlardan elde edilen enerjinin bir kısmı, yapının kendi ihtiyaçları için kullanılmaktadır.

HOLMENKOLLEN KAYAKLA ATLAMA PİSTİ

Holmenkollen: Oslo şehir merkezinden, 20-30 dakika uzaklıkta bulunmaktadır. Metro ile, buraya rahatlıkla ulaşabilirsiniz.Burası, dünyaca ünlü, kayakla atlama pistidir. Bu nedenle: “Holmenkollen Ski Jump” olarak da bilinir. Bu beton ve çelik görkemli yapı: dünyanın en modern kayak atlama pistidir. Mart 2010 tarihinde açılmıştır. Başlangıçta: yerden yaklaşık 60 metre yüksektedir ve yapının çelik ağırlığı yaklaşık 100 tondur. Kayak Müzesinde Norveçli kutup kaşifi Fridtjof Nansen ve Roald Amundsen’in keşifleri ve kayak tarihine ait objeler sergilenmektedir.

ROYAL PALACE-KRALİYET SARAYI

Oslo şehir merkezinin batısında, 19’ncu yüzyılda, hanedan için ikametgah olarak inşa edilen Sarayın temel taşı: 1825 yılında Kral Carl Johan tarafından konulmuştur. Resmen kullanıma ise, 1849 yılında, Kral Oscar I tarafından başlanmıştır.

Yapıda, 173 oda bulunmaktadır. Burada, Norveç kralı tarafından: devlete ait işler yürütülür.

İsveç ve Norveç tek bir ülke iken başlarındaki Fransız asıllı bu Kralı bölgeye Napolyon göndermiş. Norveç halkı bu kralı çok sevmiş, hatta onun meşhur bir sözünü sürekli gündemde tutuyorlar “Benim için en büyük hediye halkın sevgisidir”

Sarayın önünde: Norveç-İsveç kralı Karl Johan’ın bir heykeli bulunuyor.

Oslo şehrinin ana caddesi “Karl Johans” üzerinde bulunan Saray;Norveç'in en önemli yapılarından birisidir.

Saray önündeki askerlerin nöbet değişim töreni (Slottsplassen) çok ilginç

MİLLİ GALERİ Nasjonalgallesiet

Norveç'in en büyük koleksiyonunu oluşturan Universitetsgata bölgesindeki Milli Galeride heykel, çizim ve tablolar bulunur.

Norveçli ve Avrupalı birçok sanatçının sanat eserine ev sahipliği yapan Milli Galeri'nin en değerli eseri Norveçli ressam Edvard Munch'un "Çığlık"Portresidir. “Çığlık," Mona Lisa tablosundan sonra dünyada tanınan en meşhur tablodur. Çığlık resminde ön planda ızdırap çeker gibi görünen bir figür, arka planda ise Ekeberg tepesinden Oslofjord’un kan kırmızısı gök rengi görünür.

KARL JOHANS GATE KAPISI

Şehrin en önemli yürüyüş parkuruna sahip olan Karl Johans Caddesi, aynı zamanda alışverişin en yoğun yaşandığı bölgedir. Caddenin etrafında dünyaca ünlü markaların mağazalarını bulabilirsiniz. İstanbul'la kıyaslamak gerekirse minik bir İstiklal Caddesi diyebiliriz.

DOMKİRKE KATEDRALİ

1694 yılında temelleri atılan Karl Johans Caddesinin hemen yanı başında yer alan Oslo Katedralinin bahçe kısmında kafeler ve restoranlar yer almaktadır.

NORSK FOLKEMUSEUM NORVEÇ HALK MÜZESİ

Norveç Halk Müzesi 155 birbirinden farklı geleneksel evleriyle ve 1200 yıllarda ahşaptan inşa edilen Stave Kilisesi ile Avrupa'nın en büyük açık hava müzesi özelliğini taşımakta. Bunun yanı bu evlerin içerisinde müze çalışanları o dönemin yaşamını yansıtmaktalar. Mesela bir eve giriyorsunuz, karşınızda yansıttığı dönemin kıyafetleriyle evinde hamur açan veya bir bakkalda sadece yansıttığı dönemin ürünlerin satışını yapan bir kadın görüyorsunuz .Bugün gibi birçok evde dans eden çift ve müzisyen, bakkal, hamur açan ,çay demleyen veya örgü ören kadınlarla karşılaşıyorsunuz.

KON-TİKİ MÜZESİ VE İNKA SALI

Kon-Tiki, Norveçli bilim insanı Thor Heyerdahl ve beş arkadaşının 1947'de Güney Amerika'nın batı kıyılarından Tahiti'nin doğusundaki adalara yaptıkları yolculukta kullandıkları sal. Heyerdahl, eski çağlarda Amerika'da yaşayan insanların, okyanusu salla geçerek Polinezya'da koloniler kurmuş olabileceği düşüncesini kanıtlamak iistiyordu. Heyerdahl, arkadaşlarıyla birlikte Callao'da (Peru) yetişen balsa ağacı kütüklerinden yaptığı ve efsanevi İnka tanrısı Kon-Tiki adını verdiği bu salla 4,300 mil yol katetmişlerdir.

VİKİNGSKİPSHUSET VİKİNG GEMİ MÜZESİ

9’ncu yüzyıldan kalma, dünyanın en iyi korunmuş Viking gemilerinin sergilendiği bu müze içinde, özellikle dikkati çekenler şunlardır: Gokstad gemi, Dinle gemi ve Oseberg gemi. Ayrıca, yine müzenin koleksiyonu içinde: Viking dönemine ait: çadırlar, mezarlar, ahşap oyma örnekleri, kızaklar ve bir at arabası görülmektedir.

Bu arada: Gökstad ve Oseberg gemileri: 1913 yılında, İsveçli Gabriel Gustafson tarafından bulunmuş ve Oslo Üniversitesindeki geçici barınaklarda uzun süre saklanmıştır. 1957 yılında, bu müze tamamlanınca: özellikle Oseberg araştırmalarında bulunan birçok buluntu buraya nakledilmiş ve sergilenmektedir.

NORVEÇ FİYORTLARI

Fiyort, denizin buzul vadilerini basması sonucunda oluşan ve çoğunlukla iç kesimlere kadar sokulan; ince, uzun, genellikle çok derin ve kenarları çok dik körfez. Fiyortlar; genellikle Norveç, Grönland, Alaska gibi kuzey ülkelerinde görülen ilginç bir kıyı tipidir.

????Norveç’in fiyort kasabası Lillesand.

???? Norveç’in en güney ucundaki liman kenti Kristiansand

???? Bergen, Norveç'in güneybatı kıyısında, Hordaland eyâletine bağlı en büyük ikinci şehridir.

????Fiyort köyü Hellesylt.

NORVEÇ MUTFAĞI

Norveç’te somon üretimi ve balıkçılık çok ileri düzeyde.

Marketlerde tütsülenmiş çiğ balıklar satılır. her öğünde yenir, kahvaltıda ekmeğin üzerine koyup, tereyağlı.

Norveç’te mutlaka yemeniz gereken 7 yiyecek: Balina Eti Her ne kadar avlanması konusunda çok şaibeler olsa da Balina eti var ve yeniyor. Gerçekten kırmızı et gibi bir et. Hafif dana ciğerini andıran yavan bir tadı ve bonfile gibi bir görünümü var. Epeyce çiğnemek gerekiyor.

Ren Geyiği Eti

Ren Geyiği bol olduğu için Ren Geyiği eti yine Norveç’te sıkça tüketilen bir diğer yiyecek. Birçok restoranın mönüsünde ren geyiği versiyonlarına rastlayabilirsiniz. Sokakta sosis satıcıları da Ren Geyiği

Sosu satıyorlar .

Kahverengi Peynir (Brown Cheese)

Norveç’te tereyağı gibi ekmeğe sürülen tuzlu ve karamelize tatlı kartışımı sütlü kahve renginde bizdeki tereyağ kalıpları gibi satılan kahverengi bir peynir var. İsmi: Brown Cheese. Norveçliler bayılıyor. Çocukluklarının lezzeti. Ekmeğe sürüp sürüp yiyorlar. Bizim pek damak tadımıza uygun değil ama, siz de giderseniz bir deneyin. Otellerin hemen hepsinin kahvaltı büfelerinde de mevcut. Birçok yerde de satılıyor.

Somon Ülkenin en büyük ikinci gelir kalemi somon üretimi ve ihracatı. Somonu menbağından yemeden dönmek olmaz. Sabah kahvaltıdan akşam yatana kadar somon yemelisiniz. Bence somonun en güzel hali füme hali.

Herring Turşusu (Ringa Balığı Turşusu)

Ringa balığı bizim denizlerimizde olan bir balık değil. Norveçliler kara sularından çıkan bütün balıklara bayılıyorlar. Ringa balığı da bunlardan biri. Özellikle Christmas’larda popüler olan Herring Turşusu’da çeşitli versiyonları ile yine tüm Norveç otellerinin sabah kahvaltı büfesinde gözdesi. Genelde ekmek üzerine konularak tüketiliyor.

Tüpte Havyar Norveç’te hemen her yerde karşınıza çıkabilecek bir ürün: Tüpte Havyar. Norveç genelinde yaygın. Dönüşte bavulunuza da iki-üç tane atmayı unutmayın. Ama bavulunuza atın. El çantanıza atmayın. Kabine almıyorlar.

Sosisli Sandviç

Norveç’te sokak lezzeti denilince akla ilk sosisli sandviç geliyor ve Norveçliler sosisli sandviç yemeyi çok seviyor. Norveç’te Pølse diyorlar. Yalnız sosisi sadece sandviç arasında tüketmiyorlar. Yemeklerde, çorbalarda her yerde kullanıyorlar. Çeşit çeşit sosisleri var. Ama siz giderseniz mutlaka Ren Geyiği Sosisi yiyin.

NORVEÇ VE OSLO'NUN ANIMSATTIKLARI

???? Norveç’de en önemli besin kaynağı deniz ürünleridir. Özellikle Norveç Somonu tüm dünyada ün salmış pembe etli yaklaşık 1 m'lik balıktır. bu balıklar norveç'in kuzey bölgesinde taze olarak avlanıp Japonya’ya kargo uçağıyla aynı gün götürülüp Tokyo balık pazarında satılmaktadır.

????Norveççe'de "gate" sokak demektir.

????Norveç'in otellerinde açık büfe yumurtaya sarılmış somon füme ikram edilir.

????Oslo;"Beyaz Zenciler"romanının aklımıza kazıdığı şehir.Beyaz Zenciler gerçek birer düzen karşıtı! Bütün ideal ve deolojilere karşı güvensizlikten öte nefret var.

????Oslo'da yaşayanların % 30 göçmendir. Bunlar arasında 6 binden fazla Türk bulunduğu da söyleniyor.

???? Norveç'in başkenti Oslo;Dünyanın en pahalı şehirlerinden biri.

????Oslo şehrinde, şehir içi ulaşımın en büyük özelliği: şehir merkezine giren her türlü aracın: bir ücret ödeme durumunda olmasıdır.

Şehir merkezinde birçok yerde bulunan bisiklet parklarından bir bisiklet kiralayabilirsiniz.

????Oslo'ya gidildiğinde, inanılmaz orman ve göl manzaraları görüyorsunuz.

????Oslo'nun eski ismi "Kristiania "

????Dünyanın en uzun tüneli Laerdal yine dünyanın en uzun fiyordu "Naeroyfjorden" Oslo'da bulunur.

???? 1993'te Amerika arabuluculuğuyla İsrail ve Filistin arasındaki barış görüşmeleriyle dünya gündeminde yer alan kent.

???? Avrupa’nın en güvenli şehirlerinden birinde olduğunuz için çok rahat davranabilirsiniz. sokakta görebileceğiniz bir dilenci ile rahatça oturup saatlerce ingilizce konuşabilirsiniz. dilencilerin de yerli, yabanci gazeteleri takip ettiğini öğrenince küçük çapta bir şok geçirirsiniz. toplu taşım araçlarına bisiklet ve kedi, köpek ile binmek serbesttir.

????Oslo’da otobüsün camlarına asılan kağıtlarda şiirler yazılı.

????Oslo halkındaki saf Norveç ırkının gittikçe azaldığı görülüyor.Etrafta oldukça fazla sayıda siyahi insan görmek mümkün.

????Oslo'daki Kürtler "Kürdi pizza" adı altında lahmacunu Norveç halkına satıyor.

????Arap, Afgan, Pakistanlı ve Hintlilerin yaşadığı mahalleler oluşmuş.

????Norveç'liler Oslo'ya "Oşlo" diyor.

????Norveç'te uçak biletleri çok ucuz.

????Şehirde geceleyin müthiş bir "drug dealing""uyuşturucu satışı"ve "prostitution ""fahişelik" hakim.

????Vikinglerde ölümden sonra yaşam inancı var olduğu için ölüleri gemilere koyup, erzak, hayvan, alet ile gömüyorlarmış.

????Oslo'da rezervasyonunuz olmadan güzel bir restaurantta yemek yemeniz cok zor.

????Knut Hamsun'un "Açlık" romanına konu olan şehir. 1900'lerin başında neyse bugün de hemen hemen aynı atmosfer aynı mimari aynı kültür. Mesela Kralın evine giden cadde, bugünde aynı mütevazılığıyla kendini korumakta.

????Okullarda, buna kreş çağı dahil, çocuklara size kimsenin bağırmaya, dokunmaya, üzerinizde baskı kurmaya, istemediginiz bir seyi yaptırmaya hakkı yok tarzı söylemlerde bulunuyorlar.

Eğer ailenin bir çocuğu böyle bir olayın öznesi olursa o ailenin tüm çocukları başka ailelerin yanlarına yerleştiriyorlar ve birbirleriyle görüşmelerine izin vermiyorlar.

????Oslo;40 ada üzerine kurulmuş ve birbirlerine köprülerle bağlanmış bir şehir. şehirde dolaşırken adalar arasında dolaştığınızı hissetmiyorsunuz.Şehirde 340-360 civarında göl bulunuyor.

???? Kenneth Levin'in 2005'te yazdığı Arap-İsrail düşmanlığını irdelediği “Oslo Sendromu: Kuşatma Altındaki İnsanların Sanrıları” isimli kitapta söz edilir. Düşmanca bir ortamda yaşamak ile yaşadığı zulümden kendini sorumlu tutan Hırpalanmış Çocuk Sendromu arasında bir yerde durduğu söyleniyor.

???? Şehrin her yerinde 7 Eleven ve Narvesen büfeleri bulunur.

???? Yaz aylarında havanın karardığı, ancak gece olmadığı bu şehirde Opera binasının üstünde havanın kararmasının izlenmesi tavsiye olunur.

???? Norveçli genç yönetmen Joachim Trier'in ilk uzun metrajlı filmi olan Reprise, hayata, anlam'a ve başarıya aç iki dostun “henüz yetişkinleşmemiş” hayatlarını anlatır. Kitap okuma ve yazı denemeleri yapma düşkünü olan Philip ve Erik, birbirlerinden de destek alarak kendilerine birer hayat kurmaya çalışmaktadırlar.

????Kuzey ışıklarını (Aurora )en iyi görebileceğiniz yer Norveç’e bağlı Svalbard Adası. Kelime anlamı ise gün doğumu ve latince bir kelime. Borealis kelimesi Yunanca'da kuzey rüzgarı, Australis ise güney rüzgarı demek. Kuzey ışıkları, yeryüzünün sahip olduğu manyetik alanla Güneş'ten Dünya'ya ulaşan enerji yüklü parçacıkların girdiği etkileşim sonucu ortaya çıkan ışımalara verilen isimdir. Görüldüğü en yaygın tarihler ise 23 Eylül-21 Mart arasındaki günlerdir.

???? Kutuplarda her yıl 5 ay gündüz, 1 ay alacakaranlık, 5 ay gece, 1 ay alacakaranlık yaşanıyor.