Marmarisli gazeteci-yazar Temel Irmak, Marmaris, Rodos, Atina ve Selanik’i kapsayan kültür gezisinden yurda döndü. Gezi sonrası Çarşamba’ya kuzeninin nişanına gitmek üzere yola devam eden Irmak, turizme dair dikkat çeken gözlemlerini paylaştı.
Rodos’la başlayan tatilini Atina ve Selanik’te sürdüren Irmak, Yunanistan’daki işletmelerin müşteri ilişkilerine övgüde bulundu:
“Kimse müşteriyi kandırma derdinde değil, tam tersine yardımcı olmaya çalışıyorlar.”
Selanik’te Atatürk’ün doğduğu evi ziyaret etmek istediğini, ancak restorasyon nedeniyle içeri giremediğini belirten Irmak, yine de dışarıdan görmenin kendisini mutlu ettiğini söyledi. Rodos’ta ise Osmanlı döneminde görev yapan paşaların kabirlerini ziyaret ederek ruhlarına Fatiha okudu.
Analiz
Irmak’ın izlenimleri, Türkiye turizminin uzun süredir tartışılan temel bir sorununa işaret ediyor: misafire davranış biçimi.
Deniz, güneş ve otel kalitesi kadar, hatta belki daha da fazla, turisti geri getiren unsur; işletmecinin, esnafın ve yerel halkın yaklaşımı.
Yunanistan’da gördüğü “yardım odaklı” tavrın, Türkiye’de sıklıkla “ne koparırım” anlayışıyla yer değiştirdiğini dile getiren Irmak, bu farkın sürdürülebilir turizm açısından kritik olduğuna dikkat çekiyor.
Bir diğer çarpıcı gözlem ise temizlik alışkanlıkları. Yurt dışında çöplerini kendi inisiyatifiyle toplayan kişilerin, Türkiye’de aynı özeni göstermemesi, toplumsal alışkanlıkların turizm imajını doğrudan etkilediğini ortaya koyuyor.
Irmak’ın tespitleri, turizmde gerçek ilerlemenin yalnızca fiziki yatırımlarla değil, insan odaklı kültürel dönüşümle mümkün olabileceğini hatırlatıyor.