Endemik bir ağaç olan sığla (Günlük) ağaçlarının 300 yıllık ömürleri var. Buzul çağından günümüze kadar gelebilen ender bir ağaç türü. Üstelik bu ağaçlar Marmaris civarında, Orhaniye, Çetibeli, Köyceğiz, Dalaman, Fethiye de yetişiyor. Bu ağaçlardan elde edilen yağ ise tam bir şifa kaynağı. Sığlacı Dede olarak tanınan İhsan Yurtseven bize sığla yağının faydalarını, sığla yağından elde ettikleri ürünleri ve sığla ağaçlarının korunmasını anlattı
Kendinizi anlatır mısınız?
Aslen Akhisarlıyız. Marmaris’ e eşimle birlikte İlk defa 1969 yılının Haziran ayında geldik ama ben bekârlık yıllarımda yani 60’lı yıllarda da gelirdim. Marmaris’i çok sevdiğimiz için buraya yerleşmeye karar verdik. 4 tane oğlum ve torunlarım var. Torunlarımdan biri gıda mühendisi oldu. Zeytin üretiminin ve imalatının içinden geldik. 24 yıllık zeytincilik geçmişimiz, 13 yıllık da sığla yağı ve sığla sabunu üreticiliğimiz var. Bu işi iyi yaptığımıza inanıyorum.
Bize biraz Sığla (Günlük) ağaçlarından elde edilen sığla yağı ve sabunlardan söz eder misiniz?
Sığla ağacından elde edilen yağ çok kıymetli bir yağdır. Kozmetik ve sağlık alanlarında kullanılır. Biz Marmaris’ e yerleştikten sonra Sığla’yı tanıdık ve ne kadar kıymetli olduğunu öğrendik, önce kendimiz kullandık. Sonra resmi makamlara % 18 KDV ile fatura bedelini ödeyerek sığla yağını satın almaya başladık.
Bu yağ gastrit, ülser gibi mide rahatsızlıklarına, yaralara çok iyi geliyor çünkü doku yenileme özelliğine sahip. Bu yağın içinde 50-60 çeşit madde varmış. Hipokrat döneminden beri de ilaç olarak kullanılmış.
Sabunlarımıza gelince; biz bu kadar özelliği olan bir yağdan sabun da yaptık. Türkiye’ de ilk olarak biz yaptık. Sığla yağından ürettiğimiz sabunlar saç dökülmesini durduruyor, kepek oluşumunu önlüyor ve vücut mantarlarını tedavi ediyor.
Sabunlarımızı kullanan binlerce kişiden teşekkürler alıyoruz. Özellikle kadınlardan. Çünkü sığla sabunlarının köpüğü güzellik iksiri gibidir.
Marmaris’te doğum oranı Türkiye geneline göre çok yüksektir. Ben bunu da sığla ağaçlarına yoruyorum. Zaten Eski Mısır Kraliçesi Kleopatra'da sığla yağını aşk iksiri ve parfümü olarak kullanırmış.
Sığla yağı nasıl elde ediliyor?
Ağaçlardan sığla yağını çıkarmak hiç kolay değil. Ağacın gövdesine Nisan ayında çeltik denilen yaralar açılır. Yaralardan sızan madde özel bıçaklar ile kazınarak toplanır. Bu salgı ve kabuklar sıcak su ile kaynatıldıktan sonra özel preslerde sıkılarak sığla yağı elde edilir.
Sığla ağaçlarını korumak için neler yapılıyor?
Batmış Fenike gemilerinden çıkarılan içi sığla yağı dolu amforalar geçmişte sığla yağının Akdeniz ticaretinde önemli bir yer tuttuğunu gösteriyor. Elbette bu kadar değerli bir yağın elde edildiği sığla ağaçlarının korunması gerekir. Maalesef sığla ormanları köylüler tarafından tarım alanlarına dönüştürülerek hızla yok ediliyor.
Bir başka tehlike de kaçak toplayıcılar. Kaçak toplanmaması gerekiyor çünkü bilinçsiz toplayıcılar ağaçlara zarar veriyorlar ve çok yazık ediyorlar. Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü sığla ormanları için 2008 yılında ''Sığla Ormanları Koruma Eylem Planı'' başlattı. Ayrıca resmi makamlar sığla ağaçlarının çoğaltılması için sığla fidanları dağıtıyor. Ben de her fırsatta sığla ağaçlarının faydaları ve korunmaları ile ilgili konuşmalar yapıyorum, anlatıyorum, bilgi veriyorum.
Sizi herkes Sığlacı Dede olarak tanıyor.
Aslında “Sığlacı Dede” bizim tescilli markamızın adıdır. Sabunlarımızın formülü ve markası bize aittir.
Sığla yağının dışında size ait ürünleriniz var mı?
Sığla yağı ve sabunlarımızın dışında bazı özel imalatlarımız da var. 18 yaş güzellik iksiri yaptık. Bu iksirin içinde çay ağacı yağı ve Argan yağı ile birlikte toplam 19 farklı yağ var. İçinde kimyasal olmadığı için deriye zararı olmuyor ve deri tarafından hemen emiliyor. Ayrıca ağrılar için de bir yağ ürettik. 24 yıldır zeytincilikle de uğraşıyoruz. Egeyurt 1993’ten beri bizim zeytinde tescilli markamızdır. Şu anda 2 tane tescilli markamız var. Satış noktalarınız nereler?
Sadece bu görmüş olduğunuz dükkânımda satış yapıyorum. Internetten de satış yapmamızı istiyorlar. Ben kabul etmiyorum, dükkânıma gelen müşterilerim bana yeter. Çok müşterim geliyor hem onlarla tanışmış oluyorum hem de memnuniyetlerini ifade ediyorlar bu da bana yetiyor.
Marmaris’te yaşamaya nasıl karar verdiniz?
Marmaris’i çok seviyoruz. Burada yaşamaya eşimle birlikte karar verdik. Eski yıllarda bu sahiller bomboştu. Bir Lidya oteli vardı, bir de Turban oteli vardı. Turban çok güzeldi. Ağaçtan evlerimiz, evlerimizin içinde her türlü ihtiyacımızı karşılayacak eşyalar vardı. En yakın komşumuz 15-20 metre uzaklıktaydı. Bence Turban o yıllarda dünyanın en iyi tesisiydi.