‘SAHNEDEN BİRAZ’IN “ACAİBÜ'L TEMAŞA” ÇIKARTMASI!
Dijital platformda yayın hayatına başladığı gün itibariyle ‘kültürel’ ve ‘sanatsal’ etkinliklerin tümünde, temel aldığı uluslararası normlara bağlı bir şekilde içerik üreten yeni nesil ‘bağımsız’ ve ‘alternatif’ event değerlendirme yapısı ‘Sahneden Biraz’, imza attığı ‘özgün’, ‘yenilikçi’ ve ‘kimseye benzemez tavrı’yla son yılların en çok takip edilen tiyatro yönetmenlerinden biri olan ‘Oğuz Utku Güneş’ in yönettiği “Acaibü’l Temaşa” nın, ‘Üsküdar Tekel Sahnesi’nde gerçekleşen büyük prömiyer gecesindeydi.
Profesyonel hayatında attığı ilk imza ‘2011’ senesinde yönetmenliğini üstlendiği ‘Sidikli Kasabası’ adlı müzikal oyun olan ve en ses getiren oyunları ‘Adiller’, ‘Hizmetçiler’, ‘Midas’ın Kulakları’, ‘Alacakaranlık Kuşağı’, ‘39 Basamak’ (2024-2025 oyun sezonu için yazıp yönettiği ‘39,5 Basamak’ isimli olandan bir önceki. Bu oyunun adı buçuk kısmı olmadan sadece ‘39.’), ‘Teftişör’, ‘Empatopya’, ‘Feramus Pis’, ‘Irma Veb’in Esrarı’ ve ‘39,5 Basamak’ (buçuklu olan ve 2024-2025 sezonu için yapılan) olarak sıralanan yönetmen ‘Oğuz Utku Güneş’in ‘Devlet Tiyatroları’ için bu sezon yeni bir yazılım olarak kabul edilebilecek nitelikteki işi “Acaibü’l Temaşa”, sadece özel davetlilerin kabul edildiği görkemli bir gece ile prömiyerini gerçekleştirdi.
‘15 Mayıs 2024 Çarşamba’ günü saat ‘20:30’da, yönetmen ‘Oğuz Utku Güneş’ in de katılımıyla ‘Üsküdar Tekel Sahnesi’nde gerçekleşen prömiyer gecesine, ‘Sahneden Biraz’ın, ‘bağımsız’ ve ‘alternatif’ medyayı temsilen içeriye kabul edilen tek ‘basın-yayın organı’ olması gurur vericiyken, geceye birbiri ardına akın eden ‘gösteri dünyası’nın duayen isimleri de, büyük ve coşkulu buluşmanın birer eşlikcisi gibiydiler. https://tiyatrolar.com.tr/oguz-utku-gunes
Günümüz sanatında ‘bilgi’nin olduğu gibi ‘imgelem’ in de dijitalize edilme mesi sonucunda varılan noktayı bir koca ‘iletişim küresi’ olarak alan ve bu küreyi sahneye yerleştirdiği son derece oyunsal bir düzenekle, içine hapsolduğumuz bir acayip döngü olarak sunan “Acaibü’l Temaşa”, finale kadar olan kısımda biçim olarak temel aldığı ‘göstermeci tiyatro’nun (açık biçim tiyatro) tüm unsurlarını sonuna kadar kullanan ama final sahnesine gelindiğinde, ‘dördüncü duvar’ı yıkarak yeni bir görme biçimi sunan standart ‘DT’ mantığındaki işlere ters bir proje.
Gösteri Sanatları Profesyoneli ‘Ares Kıvanç Dönmez’e göre “Acaibü’l Temaşa” yı standart bir ‘DT’ işinden çıkaran ve alışıldık ‘DT’ mantığına ters düşürmek suretiyle aykırılaştıran şey, ‘kutu bebek seyirci’ yi pek seven ‘DT’nin elinden bu kutuları alıp bir güzel açması ve içindeki bebekleri teker teker dışarı çıkartması.
“Şu an ‘Türkiye’de, özellikle sanatın hemen her dalında ama özellikle ‘tiyatro sanatı’nda ‘biçim’ ile ‘içerik’ arasındaki gerçeklik farkının oyunun spotuna gönderme yaparak ifade etmek gerekirse ‘hakiki’ ile ‘hayali’ nin hudutlarında önce belirsizleştiği ardındansa belirginleştiği ve son olarak izleyeni etkileştirdiği başka bir iş yok!” diyen ‘Dönmez’ sözlerini şu şekilde tamamlıyor: https://tiyatrolar.com.tr/oguz-utku-gunes
“Doğruyu söylemek ve altını tam çizmek gerekirse; yıllarca ‘DT’ de, ‘gerçek’ yerine ‘imge’sini izlemeye alışmış ve bu durumu ne yapıp edip ‘DT tipi sanat’ olarak maalesef amaçlaştırmış guru için geçmiş olsun!
Görsel: “Acaibü’l Temaşa”nın ilgi uyandıran bir sahnesinden kare. ‘Sahneden Biraz’ farkıyla.
Eli bir şekilde gücü ve etkisi bu olan bir iş üretmeye gitmeyen o guru, şimdi ‘Güneş’ in estiği yerden rüzgarı arkasına alarak ‘değişim’ der ve harekete geçer mi bilmem ama varsın demesin ve geçmesin...“Acaibü’l Temaşa” arkası gelmese de biçimsel olarak ‘DT’ için bir değişim; bu böyle bilinsin!” https://tiyatrolar.com.tr/oguz-utku-gunes
Sahne üzerinde kurgusal olan ne kadar şey varsa, finalle birlikte aldığı tüm aksiyon bu kurguyu bozmak ve gerçeği arayıp bulmak olan musikili oyun “Acaibü’l Temaşa” nın ilk gösteriminden sonra, ‘Sahneden Biraz’, çarpıcı iş ile ilgili olarak düşüncelerini şu şekilde paylaştı:
“Diğer tüm işlerde olduğu ve bundan sonra da olacağı gibi; olanı olduğu şekliyle görmek ve o şekilde ifade etmek, ‘Sahneden Biraz’ olarak temel ilkemiz. Bu ilkeyle hareket ederek, çok temiz bir yerden bakıp-görerek ifade etmek gerekirse; “Acaibü’l Temaşa” uzun zamandır bi hayli ölü durumda olan ‘DT’ için arasa da bulamayacağı bir veli nimet.
Şayet ‘Devlet Tiyatroları’ yüksek bir ‘farkındalık’ geliştirir; bu işe özel olarak eğilir ve ‘Utku Güneş’ in değerini iyi bilebilirse, bu ‘Acaibü’l Temaşa’ tadında bambaşka yeni işler getirecek. Böylelikle ‘DT’ye herhangi bir gösteri izlemeye gelen ‘kutu bebek’ler de kutularından çıkabilecek.” https://www.devtiyatro.gov.tr/DevletTiyatro/tr/oyundetay/
Görsel: Tiyatro yönetmeni-yazar ‘Oğuz Utku Güneş’
Dekoru tamamen devre dışı bırakan ve bunun yerine ‘hareket tiyatrosu’-nun bazı yöntemlerini kendi içinde geliştirdiği yeni bir takım başka yöntem lerle birleşik hale getirerek anlatımın gücü için bunu son derece dahiyane bir şekilde sunan ‘Oğuz Utku Güneş’, yine aynı dahiyanelikle tıpkı ‘39,5 Basamak’ adlı oyununda olduğu gibi kafasındaki matematiği düzenekleştiriyor ve sahneye bu matematikle kurmuş olduğu özel düzeneği ‘dekor’ yerine kullanarak oyuncuları da bu düzeneğe metnin buyurduğu şekilde yerleştiriyor ve akış içinde hareketselleştiriyor.
Sahne üstündeki ‘özel kurulum düzenek’le birer ‘bütün’ ve ‘parça ilişkisi’ kuran oyuncular,finalde bütün parçaların basit bir toplamı olup çıkıyorlar. Kelimenin tam anlamıyla arşa çıkan oyunculuğu ile en başta; beş büyük sezon boyunca ‘sold-out’ olan ‘Bernarda’ adlı tek kişilik oyunuyla adını geniş kitlelere duyuran ‘Özge Arslan’ olmak üzere, yönetmen ‘Güneş’in kafasındaki matematiği an andan işler hale getiren ve sahnede istediği her şeyi hakkıyla veren bütün oyuncular ayakta alkışı hak ediyor!!!
Görsel: Oyuncu-Koreograf ve Müzisyen ‘Özge Arslan.’
‘Bernarda’ daki üstün performansı ile çok sayıda ödülün sahibi olan ‘Ars- lan’ın, ‘Kaman’, ‘Maşuk’ ve ‘Abula’ rolleriyle standardın dışına çıktığı “Acaibü’l Temaşa” yı ‘prömiyer gecesi’nden ve akabinde gerçekleşen biletli, kamuya açık ilk gösterimden hemen sonra ‘yıllık özel seçki’ye alan ‘Sahneden Biraz’, uluslararası standartta geçerli olan kriterleri baz alarak yapacağı değerlendirmenin ‘net’i vermesi için yeni sezonda tekrar izleyecek. https://tiyatrolar.com.tr/ozge-arslan
Ön görülemeyen bir takım sağlık problemleri nedeniyle ‘prömiyer gecesi’ gerçekleleşen gösterimi kaçıran ‘Sahneden Biraz’ın sabit seyir gözü ‘Aylin Kırhan’ın da katılım sağlayacağı yeni gösterim için ‘DT’ nin oyun takviminde en uygun olan gün için ekipçe organize olunacak.
Seçili ‘mediumlar’ üzerinden, işin hem ‘üretici’ hem de ‘tüketici’ kısmında yaşananları eş zamanlı bir biçimde sunarak, ‘tiyatr
‘Sahneden Biraz’ şimdi, ‘prömiyer gecesi’ne katılım sağlayanlar davet- liler arasından rastgele seçtiği ‘on iki’ birbiri ile ilişkisiz kişinin, hiç bir baskı ve töhmet altında kalmadan, “Acaibü’l Temaşa” ile ilgili olarak sunduğu değerlendirmeyi de dikkate alarak, ikinci gösterimin ardından, oyunun puanlamasını yapacak.
‘10.0’ puan baremi üzerinden, en az ‘8,5’ alacağına inandığı “Acaibü’l Temaşa”nın puanını yeni sezona yansıtacak! https://www.devtiyatro.gov.tr/DevletTiyatro/tr/oyundetay/
Sansasyonel bir tartışmaya neden olan ‘kurbanlık koç’ sahnesi ile ilgili olarak düşünce sürecini objektif bir şekilde tamamlamak için zaten musikili oyun “Acaibü’l Temaşa” yı bir kez daha izlemesi gerektiğini, ilk gösterim biter bitmez resmi olarak beyan eden ‘Sahneden Biraz’, ikinci buluşmada durumu yeniden analiz etmeye soyunacak. https://tiyatrolar.com.tr/ozge-arslan
“Hz.İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’i, sebebini anlatamadıkları üzere öldür- mek istemeleri sonucu ‘gökten inen koç’a vurguda bulunan ‘tartışmalı’ sahne”yi, oyunu ikinci bir kez izler izlemez ekipçe tartışmaya açacak olan ‘Sahneden Biraz’, bu sahneyi doğru anlamaya karşı geliştirmiş olduğu haklı ihtiyacı da böylece en doğru yoldan gidermiş olacak.
‘Sahneden Biraz’ın Türk Tiyatro Yazarı ‘Özen Yula’ ile birlikte izlediği “Acaibü’l Temaşa”, prömiyerin hemen ardından sırasıyla ‘17-18-19-21-22-23-24-25’ ve son olarak ‘26 mayıs 2024’ tarihlerinde ‘Üsküdar Tekel Sahnesi’nde sezon sonuna kadar tekrar gösterim yapacak.
Oyuna bilet alıp gitmeden hemen önce ‘potansiyel izleyici’ nin kesin olarak bilmesi gerekiyor: Dört ana fasıla ayrılan “Acaibü’l Temaşa” daki ‘dramturjik yapı’ sahnede bütünü oluşturan parçaların hareketini sınırlan dırmıyor, onlar üzerinde bir etki ve/ya da baskı yaratmımıyor. Bu dört fasıl belli bir düzen içinde bunu mümkün kılan düzenekle oynanır; oyunlaştırılırken, bu oyunda ki yapıyı sağlam kılan parçalarla da sürekli olarak etkileşiyor. https://tiyatrolar.com.tr/ozge-arslan
Birbirine bağlıymış gibi görülen bu parçalar zamanla bağımsızlaşa da biliyor. İşte bu nedenle işin en önce sahne üzerindeki işleyişini ve metnin matematiğini iyi kavramak gerekiyor. Bu nedenle de...Tıpkı yapımcılığını ‘Oyun Atölyesi’nin üstlendiği,‘2024-2025’ oyun sezonunun kült ‘sold-out’ işi ‘Kel Diva’ gibi “Acaibü’l Temaşa” yı da en az iki kere izlemek gerekiyor. https://tiyatrolar.com.tr/oguz-utku-gunes
“Acaibü’l Temaşa” nın yeni sezon takvimi ve bilet temini için: https://tiyatrolar.com.tr/tiyatro/acaibul-temasa
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.