Metin Ergun: “Bu tablo tesadüf değil, tarım bilinçli biçimde çökertiliyor”

TÜİK’in 2025 yılı Bitkisel Üretim İstatistiklerini değerlendiren İYİ Parti Muğla Milletvekili Prof. Dr. Metin Ergun, tarımda yaşanan sert düşüşün yalnızca iklim koşullarıyla açıklanamayacağını belirterek, “Ortaya çıkan tablo tesadüf değil; tarım uzun süredir yanlış politikalarla bilinçli biçimde çökertiliyor” dedi.
Türkiye genelinde bitkisel üretimde tarihi gerilemeler yaşandığını vurgulayan Ergun, açıklanan verilerin çiftçinin yalnız bırakıldığını ve ülkenin giderek ithalata bağımlı hale getirildiğini gösterdiğini söyledi.
Tahıl ve baklagilde ciddi gerileme
TÜİK verilerine göre 2025 yılında toplam tahıl üretimi bir önceki yıla göre yüzde 12,3 azalarak 34,2 milyon tona düştü. Buğday üretimi yüzde 13,7 azalışla 17,9 milyon ton olurken, arpa üretimi yüzde 25,9 gerileyerek 6 milyon tona indi.
Kuru baklagillerdeki düşüş daha da dikkat çekici oldu. Genel kayıp yüzde 29,2 olarak açıklanırken, nohutta yüzde 28,2, mercimekte ise yüzde 58’e varan düşüş yaşandı. Ergun, bu tablonun temel gıda ürünlerinde fiyat baskısını kalıcı hale getireceği uyarısında bulundu.
Meyvecilikte adeta felaket yılı
Meyve üretiminde yaşanan sert düşüşlere de dikkat çeken Ergun, birçok üründe tarihi kayıplar yaşandığını belirtti. Buna göre kiraz üretimi yüzde 70,6, elma yüzde 48,3, fındık yüzde 38,5, zeytin yüzde 34,7 ve Antep fıstığı yüzde 61,5 oranında azaldı.
Bu gerilemenin hem üreticiyi hem de ihracatı doğrudan etkilediğini ifade eden Ergun, “Bahçesini söken, üretimden çekilen çiftçi sayısı her geçen yıl artıyor. Bu durum yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda stratejik bir sorundur” dedi.
“Sorunun kaynağı iklim değil, yanlış politikalar”
İklim koşullarının etkisini reddetmediklerini ancak asıl sorunun tarım politikaları olduğunu vurgulayan Ergun, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Mazot, gübre ve elektrik fiyatları kontrolsüz biçimde arttı. Çiftçiye verilen destekler enflasyon karşısında eridi. Zirai don ve kuraklık gibi afetlere karşı etkin bir devlet refleksi gösterilmedi. Tarım sigortaları üreticiyi korumadı, borçlar ertelenmedi. Sonuç olarak çiftçi üretimden kopma noktasına geldi.”
“Tarım ithalatla değil, üretimle ayağa kalkar”
Ergun, çözümün ithalatı artırmak değil, yerli üretimi güçlendirmek olduğunu belirterek şu önerilerde bulundu:
Çiftçi borçları faizsiz şekilde ertelenmeli,
Mazot ve gübre üzerindeki vergiler kaldırılmalı,
Stratejik ürünlerde taban fiyatlar maliyet + refah payı esasına göre belirlenmeli,
İthalata dayalı anlayış terk edilerek milli tarım politikası hayata geçirilmeli,
Tarım kısa vadeli değil, uzun vadeli bir devlet politikası olarak ele alınmalı.
Açıklamasının sonunda Ergun, “Türkiye, toprağını terk eden çiftçiyle değil; üreten, kazanan ve emeğinin karşılığını alan çiftçiyle güçlü olur” ifadelerini kullandı.